सधैं भोक लाग्ने ३ कारण, यसबाट छुटकारा पाउने उपाय
भोक शरीरको प्राकृतिक संकेत हो । यसले शरीरलाई थप खाना चाहिएको बताउँछ ।
जब भोक लाग्छ । पेट अमिलो हुन सक्छ । खाली महसुस हुन सक्छ, टाउको दुख्ने, चिडचिडा महसुस हुन सक्छ वा ध्यान केन्द्रित गर्न गाह्रो हुन्छ।
धेरैजसो मानिसले खाना खाएपछि फेरि भोको महसुस गर्न धेरै घण्टा लाग्छ। यो सबैको लागि भने होइन। कसैलाई शारीरिक तर कसैलाई मानसिक समस्याका कारण भोक लाग्ने समस्या हुन्छ ।
भोकको शारीरिक कारणहरूका लागि धेरै सम्भावित स्पष्टीकरणहरू छन् । जसमा प्रोटिन, फ्याट, वा फाइबरको कमी वा पर्याप्त मात्रामा पानीको उपभोग नगर्ने आहार समावेश हुन सक्छ।
धेरै प्रकारका डिसअर्डरहरू जस्तै धेरै खाने डिसअर्डर, तनाव, डिप्रेसन र चिन्ता पनि अत्यधिक भोकको कारण हुन सक्छ। तर, कहिलेकाहीँ दुवै कारणले भोक बढ्ने, घट्ने वा भोक नलाग्ने समस्या हुन सक्छ।
बारम्बार भोक लाग्नु रोगको लक्षण हुन सक्छ। सबैभन्दा पहिले, बारम्बार भोक लाग्नु मधुमेहको एक लक्षण हो। यो अत्यधिक रगतमा चिनीको उच्च स्तरको कारण पनि हुन्छ। यो सामान्यतया धेरै तिर्खा, तौल घट्ने र थकान सहित अन्य लक्षणसँग छ।
हाइपर थाइराइडिज्म जस्ता समस्या पनि भोक बढ्नुको कारण हुनसक्छ। यो थाइराइड को हाइपरएक्टिविटी समावेश एक विशेष अवस्था को कारण पनि हुन सक्छ। यो किनभने यसले थाइराइड हर्मोनको अत्यधिक उत्पादन निम्त्याउँछ, जुन भोक बढाउन जानिन्छ।
हाइपोग्लाइसेमिया, वा कम रक्त शर्कराको स्तरले पनि भोकको स्तर बढाउन सक्छ। यदि केही समयको लागि नखाए रगतमा चिनीको स्तर घट्न सक्छ । यो प्रभाव परिष्कृत कार्बोहाइड्रेट र अतिरिक्त चिनीको उपभोगले बढाएको हुन सक्छ।
हाइपोग्लाइसेमिया चिकित्सा अवस्थाहरू जस्तै टाइप २ मधुमेह, हाइपर थाइराइडिज्म, र मिर्गौला विफलतासँग पनि सम्बन्धित छ ।
अत्यधिक भोक अक्सर केहि अन्य अवस्थाहरूको लक्षण हो । जस्तै डिप्रेसन, चिन्ता, इत्यादि जसले भोक समस्या पनि निम्त्याउन सक्छ।
यी समस्याहरू मध्ये कुनै एक भएको शंका लागे उचित निदान प्राप्त गर्न र सम्भावित उपचार विकल्पहरूबारे छलफल गर्न आफ्नो डाक्टरको सल्लाह लिनुपर्छ ।
धेरै छिटो खाने
खाना खाने गतिले कति भोको छ भन्नेमा भूमिका खेल्न सक्छ।
अध्ययनका अनुसार छिटो खानेहरूको भोक धेरै हुन्छ । ढिलो खानेहरूको तुलनामा खानामा धेरै खाने प्रवृत्ति हुन्छ। तिनीहरू मोटो वा अधिक वजनको सम्भावना पनि छन्।
३० जना महिलामा गरिएको अध्ययनमा, छिटो खानेहरूले खानामा १० प्रतिशत बढी क्यालोरी उपभोग गरे र ढिलो खानेहरू भन्दा कम तृप्ति भएको रिपोर्ट गरे।
अर्को अध्ययनले मधुमेह भएका मानिसहरूमा खाने गतिको प्रभावलाई तुलना गर्यो। छिटो खाना खानेहरूको तुलनामा बिस्तारै खाएकाहरू चाँडै तृप्त हुन्छन्। छिटो खाना खानेहरू ३० मिनेट पछि पनि थोरै मात्र पेट भर्छन्।
यी प्रभाव आंशिक रूपमा चपाउने कमी र कम जागरूकताको कारणले गर्दा हुन्छ। जुन धेरै छिटो खाँदा हुन्छ । जुन दुवै भोकको भावना कम गर्न आवश्यक छ। बिस्तारै खाने र खाना राम्ररी चपाएर शरीर र मष्तिष्कलाई भोक विरोधी हर्मोनहरू निस्कन र पूर्णताको संकेत गर्न बढी समय दिन्छ।
यी प्रविधिहरू दिमागी खानेकुराको एक भाग हुन्। यदि बारम्बार भोक लाग्छ भने बिस्तारै खानाले मद्दत गर्न सक्छ। खाना खानुअघि केही गहिरो सास लिएर, खानामा बाधा पुर्याएर र आफ्नो खाना बढी चपाएर भोक कम गर्न सकिन्छ ।
पर्याप्त निन्द्रा नलाग्नु
स्वास्थ्यको लागि पर्याप्त निद्रा धेरै महत्त्वपूर्ण छ। मस्तिष्क र प्रतिरक्षा प्रणालीलाई राम्ररी काम गर्न निद्रा चाहिन्छ । र पर्याप्त निद्राले हृदय रोग र क्यान्सर सहित धेरै पुरानो रोगहरूको कम जोखिमसँग जोडिएको छ।
पर्याप्त निन्द्रा भोक नियन्त्रण गर्ने एक कारक हो । यसले भोक हर्मोन ग्रेलिनलाई नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्दछ। निद्राको कमीले ग्रेलिनको स्तर बढाउँछ, जसको कारण निद्राबाट वञ्चित हुँदा भोक लाग्न सक्छ।
एउटा अध्ययनमा, केवल १ रातको निद्राबाट वञ्चित १५ व्यक्तिहरूले रिपोर्ट गरे । उनीहरूले उल्लेखनीय रूपमा भोकाएका थिए । ८ घण्टा सुत्ने समूहको तुलनामा खाना प्रस्तुत गर्दा १४ प्रतिशत खाना बढी खाए।
पर्याप्त निद्राले लेप्टिनको पर्याप्त स्तर सुनिश्चित गर्न मद्दत गर्दछ । एक हर्मोन जसले शरीरमा पूर्णताको भावनालाई बढावा दिन्छ। भोकको स्तर नियन्त्रणमा राख्न सामान्यतया हरेक रात कम्तिमा ८ घण्टा राम्रो सुत्न सिफारिस गरिन्छ।
