हृदयघात भएको देखे के गर्ने?
मुटुमा रगतको प्रवाह एकदमै कम वा अवरुद्ध हुँदा हृदयाघात हुन्छ। यो अवरोध सामान्यतया हृदय (कोरोनरी) धमनीहरूमा बोसो, कोलेस्टेरोल र अन्य पदार्थहरूको निर्माणको कारणले हुन्छ। फ्याटी, कोलेस्टेरोल युक्त निक्षेपलाई प्लेक भनिन्छ। प्लाक निर्माणको प्रक्रियालाई एथेरोस्क्लेरोसिस भनिन्छ।
कहिलेकाहीँ, एक पट्टिको फुट्न सक्छ र एक थक्का बनाउँछ जसले रक्त प्रवाहलाई रोक्छ। रक्त प्रवाहको कमीले हृदयको मांसपेशीको भागलाई क्षति वा नष्ट गर्न सक्छ।
हृदयघात
मुटुमा रगत र अक्सिजन पठाउने धमनी अवरुद्ध हुँदा हृदयाघात हुन्छ। फ्याटी, कोलेस्टेरोल युक्त निक्षेपहरू समयको साथमा जम्मा हुन्छन् । जसले हृदयको धमनीहरूमा पट्टिकाहरू बनाउँछ। यदि प्लाक फुट्यो भने, रगत जम्न सक्छ। क्लटले धमनीहरू अवरुद्ध गर्न सक्छ, हृदयघात निम्त्याउँछ। हृदयघातको समयमा, रगत प्रवाहको कमीले मुटुको मांसपेशीमा रहेको तन्तु मर्छ।
हृदयघात मायोकार्डियल इन्फेक्शन पनि भनिन्छ।
लक्षणहरू
हृदयघातका लक्षणहरू फरक फरक हुन्छन्। केही व्यक्तिहरूमा हल्का र केहीमा गम्भीर लक्षणहरू देखिन्छन्। कतिपयमा लक्षण देखिँदैन ।
सामान्य हृदयघातका लक्षणहरू समावेश छन् ।
छाती दुखाइ जुन दबाब, कसर, दुखाइ, निचोड वा दुखाइ जस्तो महसुस हुन सक्छ।
दुखाइ वा असुविधा जुन काँध, हात, पछाडि, घाँटी, जबडा, दाँत वा कहिलेकाहीँ माथिल्लो पेटमा फैलिन्छ।
चिसो पसिना
थकान
पेट दुख्ने वा अपच
हल्का टाउको दुख्नु वा अचानक चक्कर लाग्नु
वाकवाकी
सास फेर्न गाह्रो हुनु
महिलाहरूमा असामान्य लक्षणहरू हुन सक्छन् जस्तै घाँटी, हात वा ढाडमा छोटो वा तीव्र दुखाइ महसुस हुन्छ। कहिलेकाहीँ, हृदयघातको पहिलो लक्षण अचानक कार्डियक अरेस्ट हो।
कतिपयलाई अचानक हृदयघात हुन्छ । तर धेरै मानिसहरूसँग घण्टा, दिन वा हप्ता अघि चेतावनी चिन्हहरू र लक्षणहरू देखिन सक्छन्। छाती दुख्ने वा दबाब (एन्जाइना) जुन निरन्तर भइरहन्छ र आराम गर्दा पनि हट्दैन यो प्रारम्भिक चेतावनी संकेत हुन सक्छ। एनजाइना मुटुमा रक्त प्रवाहमा अस्थायी कमीको कारणले हुन्छ।
कहिले डाक्टरलाई भेट्ने
हृदयघात भएको जस्तो लाग्छ भने तुरुन्तै मद्दत लिनुपर्छ ।
आपतकालीन चिकित्सा सेवा लिने
नाइट्रोग्लिसरीन लिने
एस्पिरिन लिने ।
हृदयघातमा एस्पिरिन सिफारिस गरिएको छ। हृदयघातको बेला एस्पिरिन लिँदा रगत जम्नबाट रोकेर हृदयघात कम गर्न सकिन्छ।
हृदयघात भएको देखे के गर्ने?
यदि कोही बेहोस छ र उसलाई हृदयघात भए आपतकालीन सेवा लिनुपर्छ । त्यसपछि सास र पल्स परिक्षण गर्नुपर्छ । यदि व्यक्तिले सास फेरिरहेको छैन वा पल्स फेला नपरे कार्डियोपल्मोनरी रिसुसिटेशन सुरु गर्नुपर्छ।
कार्डियोपल्मोनरी रिसुसिटेशनमा अप्रशिक्षित भए हातले मात्र कार्डियोपल्मोनरी रिसुसिटेशन गर्नुपर्छ । यसको मतलब व्यक्तिको छातीमा कडा र छिटो धक्का दिनुपर्छ। एक मिनेटमा लगभग १०० देखि १२० कम्प्रेसन गर्नुपर्छ ।
