सुत्केरीपछि महिलाले नगर्नुस् यी ५ गल्ती, ठुलो नोक्सान हुन सक्छ
काठमाडौं । प्रसव सामान्य होस् वा सिजेरियन दुवै अवस्था निकै पीडादायी हुन्छ । सुत्केरी भएपछि महिलालाई हिँडडुल गर्न समेत गाह्रो हुन्छ ।
यो अवस्थाबाट पूर्ण रूपमा निको हुन करिब ४० देखि ५० दिन लाग्छ। यति मात्र होइन, सुत्केरीपछि महिला पूर्ण बेड रेस्टमा हुन्छन् । तर, त्यही अवस्थामा उनीहरुले आफ्नो नवजात शिशुको हेरचाह पनि गर्नुपर्छ । आमाको दूध पिउनेदेखि लिएर हरेक साना–ठूला काम पनि गर्नुपर्छ । यस्तो अवस्थामा महिलाले आफ्नो ख्याल राखेनन् भने निको हुन अझै समय लाग्न सक्छ ।
त्यसैले सुत्केरीपछि महिलाले आफ्नो स्वास्थ्यको पूर्ण ख्याल राख्नु जरुरी छ । यस क्रममा महिलाहरु प्रायः बच्चाहरुको जन्म पछि केहि सानो गल्ती गर्दछन् । जसले उनीहरुलाई लामो समयसम्म समस्या गर्न सक्छ।
भारी वस्तुहरू उठाउनबाट बच्ने
सुत्केरीपछि महिलाले आफ्नो र आफ्नो नवजात शिशुको ख्याल राख्छन् । यस्तो अवस्थामा धेरै पटक पानीले भरिएको बाल्टिन, धोएको लुगा आदि जस्ता भारी वस्तुहरू उठाउँछन्। यस्ता भारी वस्तु उठाउँदा पेटमा धेरै दबाब पर्छ । यदि यस्तो भयो भने, पेट दुख्ने वा हिँड्न गाह्रो हुन सक्छ। त्यसकारण, कुनै पनि प्रकारका भारी वस्तुहरू उठाउनबाट जोगिनुपर्छ।
बारम्बार सीढी चढ्ने
चाहे त्यो सामान्य प्रसव होस् वा सिजेरियन। दुबै अवस्थामा, महिलाहरूले केही दिनको लागि माथि र तल जान बन्द गर्नुपर्छ। दिनमा एकपटक मात्रै चढ्नु परेमा व्यवस्थापन गर्न सकिन्छ । तर, बारम्बार सिँढी प्रयोग गर्नु ठीक होइन । यसले टाँका खोल्न सक्छ र दुखाइ बढाउन सक्छ।
बच्चाको सबै काम आफै गर्नुपर्छ
सामान्यतया हाम्रो देशमा आमाले मात्र बच्चाको जिम्मेवारी लिन्छन्। तर, समय धेरै परिवर्तन भएको छ र पुरुषले पनि केही हदसम्म यसलाई आफ्नो जिम्मेवारी ठानेका छन् । तर, आज पनि बच्चा जन्मिएपछि एक्लै पूर्ण हेरचाह गर्ने महिला पनि कम छैनन् । प्रसुतीपछि तुरुन्तै कामको बोझ नगर्ने । बरु, घरका अन्य सदस्यहरूसँग बच्चाको जिम्मेवारी साझा गर्नुपर्छ । यसले आराम गर्न समय दिनेछ र रिकभरीमा पनि मद्दत गर्नेछ।
राती पर्याप्त निद्रा नपाउने
केटाकेटीहरू रातभर जाग्राम बस्छन् भन्ने सुनिन्छ । तिनीहरूका आमाहरू पनि तिनीहरूसँग जागा रहनु पर्छ। यदि प्रसव पछि तुरुन्तै पूर्ण आराम नगरे रिकभरी ढिलो हुनेछ। यस्तो अवस्थाले चिढ्याउन सक्छ। छिटो रिकभरीको लागि, राम्रोसँग आराम गर्न महत्त्वपूर्ण छ। यदि बच्चा रातमा सुतिरहेको छैन भने, घरको अर्को सदस्यलाई बच्चाको हेरचाह गर्न भन्नुपर्छ ताकि सुत्केरीले आराम गर्न सक्छन् ।
सरसफाइको ख्याल नगर्ने
सुत्केरीपछि सरसफाइमा ध्यान दिनु निकै जरुरी छ । यस अवधिमा अलिकति पनि लापरवाही भएमा संक्रमणको जोखिम हुन सक्छ । विशेष गरी, सामान्य प्रसव भएका महिलाहरूले आफ्नो योनि स्वास्थ्यको ख्याल गर्नुपर्छ। यसका लागि नियमित रूपमा प्यान्टी फेर्नुपर्छ, पिसाब जाने बित्तिकै आफ्नो गोप्य भागलाई पानीले धुनुपर्छ र कम्तिमा ४० दिनसम्म यौन सम्पर्कबाट टाढा रहनुपर्छ।