किन मनाइन्छ मुटु दिवस ?

काठमाडौं । हरेक वर्ष सेप्टेम्बर २९ मा हृदय रोग (सिभिडी) बारे सचेतना जगाउन र हृदय स्वस्थ जीवनशैलीलाई विश्वव्यापी रूपमा प्रवर्द्धन गर्न विश्व मुटु दिवस मनाइन्छ। 

हृदय रोगको रोकथाम र नियन्त्रणमा समर्पित विश्वव्यापी गैरसरकारी संस्था वर्ल्ड हार्ट फेडेरेसनद्वारा विश्व मुटु दिवस स्थापना गरिएको थियो।

पहिलो विश्व मुटु दिवस सन् १९९९ मा मनाइएको थियो। सन् १९७८ मा स्थापना भएको विश्व मुटु महासंघको स्थापनाको वार्षिकोत्सवको रुपमा सेप्टेम्बर २९ को मिति रोजिएको थियो।

मुटुको स्वास्थ्यको महत्व

यो दिवस हृदय स्वास्थ्यको महत्व र व्यक्ति र समुदायमा हृदय रोगको प्रभाव बारे सचेतना बढाउन विश्वव्यापी प्लेटफर्मको रूपमा काम गर्दछ। यसले मानिसहरूलाई हृदय रोगसँग सम्बन्धित जोखिम कारकहरू र उनीहरूले गर्न सक्ने रोकथामका उपायहरूको बारेमा शिक्षित गर्दछ।

यस दिनले हृदय रोग विरुद्धको लडाइमा सामूहिक रूपमा काम गर्न सरकार, स्वास्थ्यकर्मी, संस्था र व्यक्तिहरू बीचको सहकार्यलाई बढावा दिन्छ। यसले अनुसन्धान, रोकथाम, र उपचारमा अन्तर्राष्ट्रिय सहयोगलाई बढावा दिन्छ।

विश्व मुटु दिवसले हृदयको स्वास्थ्य प्रवर्द्धन गर्ने नीति र पहलहरूको लागि वकालत गर्ने अवसरको रूपमा पनि काम गर्दछ। यसमा तंबाकू नियन्त्रण कानून, स्वस्थ खाना नीतिहरू, र सुधारिएको स्वास्थ्य सेवा पूर्वाधारको लागि वकालत समावेश छ।

यसले व्यक्तिहरूलाई हृदय स्वस्थ जीवनशैली अपनाउन र कायम राख्न प्रोत्साहित गर्दछ। यसमा नियमित शारीरिक क्रियाकलाप, सन्तुलित आहार, सुर्तीजन्य पदार्थबाट बच्ने र उच्च रक्तचाप, मधुमेह र मोटोपन जस्ता जोखिम कारकहरूको नियन्त्रणको वकालत समावेश छ।

मुटु रोगले वर्षमा १८ करोड मानिसको ज्यान लिन्छ । हृदय रोग संसारभर मृत्युको प्रमुख कारण हो। विश्व मुटु दिवसको उद्देश्य मानिसहरूलाई उनीहरूको दैनिक बानीमा सकारात्मक परिवर्तन गर्न उत्प्रेरित गरेर र स्वास्थ्य सेवा र उपचार विकल्पहरूमा राम्रो पहुँचको वकालत गरेर हृदय रोगको बोझ कम गर्नु हो।

मुटुको स्वास्थ्य सम्बन्धी जानकारी र स्रोतहरू प्रदान गरेर, विश्व मुटु दिवसले व्यक्तिहरूलाई उनीहरूको आफ्नै कल्याणको जिम्मा लिन सशक्त बनाउँछ। यसले मानिसहरूलाई नियमित स्वास्थ्य जाँच गर्न र आवश्यक पर्दा चिकित्सकीय सल्लाह लिन प्रोत्साहित गर्छ।