गर्भावस्थाको १३ औं हप्तामा लक्षण, सावधानी र महत्त्वपूर्ण कुराहरू

गर्भावस्थाको तेह्रौं हप्ताबाट एक महिला आफ्नो गर्भावस्थाको दोस्रो चरणमा प्रवेश गर्दछ। डाक्टरहरूले गर्भावस्थाको दोस्रो चरणलाई दोस्रो त्रैमासिक भन्छन्। यस समयमा महिलामा गर्भावस्थाको पहिलो तीन महिनामा देखिने धेरै लक्षणहरू निको हुन्छन्। यस समयमा हर्मोनको स्तर पनि छिटो सामान्य हुन थाल्छ। यो हप्तामा महिलाको कम्मरको आकार बढ्न थाल्छ । 

दोस्रो त्रैमासिकमा महिलाको मनमा धेरै प्रश्नहरू हुन्छन्। गर्भावस्थाको दोस्रो त्रैमासिकमा प्रवेश गर्दा महिलाको धेरै समस्या कम हुन्छ । गर्भावस्थाको प्रारम्भिक चरणहरूमा महसुस हुने धेरै लक्षणहरू जस्तै स्तन दुखाइ, वाकवाकी र थकान आदि, आराम पाउन थाल्छ। यस समयमा, महिलाहरूको स्तनमा कोलोस्ट्रम बन्न थाल्छ। महिलाहरूले यो महसुस नगर्न सक्छन्, तर यो प्रक्रिया आन्तरिक रूपमा सुरु हुन्छ। गर्भावस्थाको तेह्रौं हप्तामा महिलाहरूले महसुस गरेका लक्षणहरू यस्ता छन्। 

गर्भावस्थामा शरीरमा रगतको प्रवाह बढ्छ। जसका कारण नसाहरू पहिलेको तुलनामा अलिकति चौडा हुन्छन्। चौडा भएकाले स्तन, पेट र छातीको छेउमा नीलो रंगका नसाहरू स्पष्ट रूपमा देखिन्छन्। यस्तो बेला महिलाहरुलाई भेरिकोज नसाको समस्या हुन सक्छ । यो समस्या डेलिभरी  पछि स्वचालित रूपमा समाधान हुन्छ।

गर्भावस्थाको यो हप्तामा महिलालाई मुटुको समस्या हुन सक्छ । हर्मोनल परिवर्तनका कारण महिलामा यस्तो समस्या हुन सक्छ । यसमा छातीको तल्लो भाग र घाँटीसम्म जलेको महसुस हुन्छ । यो समस्याबाट बच्नका लागि मसला दार खानेकुरा र एसिड उत्पादन गर्ने खानेकुरा नखानु पर्छ । पेटमा एसिड बन्ने समस्यालाई कम गर्न महिलाले केही घण्टाको अन्तरालमा थोरै खाना खाने बानी बसाल्नु पर्छ ।

गर्भावस्थाको यो हप्तामा एक तिहाइ महिलामा हर्मोन र रगतको वृद्धिका कारण यस्ता लक्षणहरू देखिन्छन् । तर, यस समयमा चिसोका कारण महिलालाई ज्वरो आउने, घाँटी दुख्ने र सुन्निने समस्या हुन सक्छ । महिलाहरूले यी लक्षणहरू महसुस गरेमा डाक्टरसँग परामर्श गर्नुपर्छ। यसका साथै महिलाले गर्भावस्थामा रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन भिटामिन सी युक्त फलफूल खानुपर्छ ।

गर्भावस्थाको १३ औं हप्तामा महिलाहरूले पहिलो तीन महिनामा महसुस गरेको लक्षणबाट राहत पाउँछन्। जसका कारण महिलाहरु पहिले जस्तै उर्जावान महसुस गर्न थाल्छन् ।

गर्भावस्थाको १३ औं हप्तामा यस्ता लक्षण देखिन सक्छन्

गिजा सुन्निने र रगत बग्ने

पेटको विस्तार

कब्जियत

मूत्र संक्रमण

गर्भावस्था को १३ औं हप्तामा भ्रूण विकास

गर्भावस्थाको १३ औं हप्तामा भ्रूण द्रुत रूपमा विकास हुँदैछ। यस समयमा बच्चाको टाउको, हात र खुट्टा वरपरका तन्तुहरू हड्डीसँग जोडिएर बलियो हुन थाल्छन्। यो हप्तामा भ्रूणको आन्द्रा बन्ने गर्छ । गर्भावस्थाको १३ औं हप्तामा बच्चाले एम्नियोटिक फ्लुइडमा नै पिसाब गर्न थाल्छ। यो प्रक्रिया गर्भावस्था को अन्तिम चरण सम्म जारी रहन्छ। यो हप्तामा बच्चाको यौनाङ्ग बन्ने गर्छ ।

कुनै गम्भीर लक्षण देखिएमा तुरुन्त नजिकको चिकित्सकलाई सम्पर्क गर्नुपर्छ । 

के महिलाहरूले गर्भावस्थाको १३ औं हप्तामा बच्चा महसुस गर्न सक्छन्? 

केही महिलाहरूले गर्भावस्थाको १३ औं देखि १६ औं हप्तासम्म बच्चाको चाल महसुस गर्न सक्छन्। गर्भमा रहेको शिशुको चाललाई द्रुत गति अर्थात् गर्भ फ्लटर पनि भनिन्छ। तर धेरै महिलाहरूले बच्चाको आन्दोलन महसुस गर्दैनन्। किनभने तिनीहरू पेटमा ग्यास र बच्चाको चालमा फरक गर्न असमर्थ छन्।

गर्भावस्थाको १३ औं हप्तामा महिलाको पेट कति बाहिर निस्कन्छ? 

गर्भावस्थाको १३ औं हप्ता सम्म पेटको तल्लो भाग जसलाई श्रेणि क्षेत्र भनिन्छ। स्थिर हुन्छ र निरन्तर बढ्दै जान्छ। यस्तो अवस्थामा महिलालाई पेटको आकार अलिकति बाहिर आएको महसुस हुन सक्छ । भ्रूणको विकासका कारण महिलाको पेट बाहिर निस्कन थाल्छ ।

गर्भावस्थामा कसरी सुत्ने?

गर्भावस्थामा, पेटको तल्लो भागमा दबाब हुन्छ। जब महिलाहरू आफ्नो ढाडमा सुत्छन्। उनीहरूलाई यो स्थितिमा असहज महसुस हुन सक्छ। साथै उनीहरूको मृगौला र पेटमा दबाब हुन्छ। त्यसैले पनि महिलाको बायाँ तर्फ सुत्नु उचित मानिन्छ ।

गर्भावस्थामा दूध पिउनुपर्छ कि पर्दैन ?

दूधमा क्याल्सियम र प्रोटिन उच्च मात्रामा पाइन्छ। जसका कारण गर्भावस्थामा पनि दूध पिउन सकिन्छ । गर्भावस्थामा, बच्चाको हड्डीको निर्माणको लागि क्याल्सियम आवश्यक हुन्छ। यदि महिलाहरूलाई गर्भावस्थाको दूध पिउन मन नपर्ने हो भने उनीहरूले यो समयमा क्याल्सियम युक्त तरकारी खान सक्छन्।