जाडोमा चिसो पानीमा पौडी खेल्दाका फाइदा र बेफाइदा
इन्टरनेटमा यस्ता धेरै भिडियोहरू भेटिन्छन् जसमा कोही आफ्ना छोराछोरीलाई चिसो पानीमा पौडी खेल्ने तरिका सिकाउँदै छन्, कतै महिलाहरूको समूह कडा चिसोमा शून्य नजिकको तापक्रममा समुद्रको पानीमा पौडी खेलिरहेका हुन्छन् ।
यसै क्रममा एक केटीले आफ्नो भिडियोमा ‘स्नोम्यान विम हाफ’ बाट प्रेरित भएर कसरी हिउँको पानीमा डुब्न सिकिन् र यसले उनको जीवन कसरी परिवर्तन भयो भनी बताएकी छिन् ।
यो जाडो मौसममा चिसो पानीमा नुहाउने सोचले पनि काँपिन्छ, त्यसोभए यी मानिसहरूले मिनेट मात्रै होइन घण्टौंसम्म हिउँको पानीमा पौडी खेल्ने हिम्मत कसरी जुटाउन सक्छन् ?
के तिनीहरूले आफ्नो शरीरमा पूर्ण नियन्त्रण पाएका छन् वा तिनीहरू अलौकिक हुन्? यस्ता केही प्रश्नहरूको जवाफ खोज्दै बीबीसी संवाददाता आन्या डोरोडेकोले डा.हेथर मेसीको अनुसन्धान केन्द्रतिर फर्किन्।
बेलायतको दक्षिणी तटमा रहेको पोर्ट्समाउथको विशेष अनुसन्धान केन्द्र, एक्स्ट्रिम एन्वायरमेन्ट ल्याबोरेटरीका अन्वेषक डा.हेथर मेसी, आन्यालाई बेलायतको समुद्र तटमा चिसो पानीमा पौडी खेलिरहेको भेट्ने महिलाहरूको समूहमा थिइन्। १० डिग्रीभन्दा कम तापक्रम हुँदा महिलाको यो समूह चिसो पानीमा पौडी खेलिरहेका थिए ।
चिसो पानीमा स्विमिंग
चिसो पानीको सम्पर्कमा आउँदा शारीरिक र मानसिक असर के हुन्छ ?
डा. हेथर मेसीले भनिन्, ‘सबैभन्दा पहिले छालामा चिसो महसुस हुन्छ। यसलाई चिसो झटका भनिन्छ। चिसोको यो झटकाले तपाईंको मुटुको धड्कन र रक्तचाप बढाउँछ। साथै, एड्रेनालाईन र नोराड्रेनालिन जस्ता तनावमा निस्कन्छ। शरीरमा हर्मोन उत्पादन हुन्छ।’
शरीरमा यी दुई हर्मोनको स्तर बढेर केही फरक उपलब्धि हासिल गर्ने अनुभूति हुन्छ ।
चिसो पानीमा पौडी खेल्दा उनीहरूलाई रमाइलो अनुभूति र मुडमा सुधार भएको अधिकांश मानिसहरूको प्रतिक्रिया यही कारण रहेको डा. मेसी बताउँछन्।
उनका अनुसार, केही अनुसन्धानले यसले माइग्रेन, बीपी र रजोनिवृत्तिको समयमा मुड स्विङजस्ता समस्याहरू हटाउन मद्दत गर्ने देखाएको छ।
सबै मौसममा स्विमिंग
तर बेलायतमा पछिल्ला केही वर्षयता चिसो पानीमा पौडी खेल्ने मानिसको क्रेज बढेको छ ।
यसको मतलब जाडो मौसममा मानिसहरूले बिना हिचकिचाहट पौडी खेल्न सक्छन्।
चिसो पानीमा पौडी खेल्दा रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन, तनाव कम गर्न, क्यालोरी बर्न गर्न र रक्तसञ्चार नियन्त्रणमा सहयोग पुग्छ ।
डा. मेसीले डिप्रेसन र तनाव कम गर्नुका साथै डिमेन्सियाको उपचारमा पनि फाइदा पुग्ने बताए। यसले एकाग्रता बढाउँछ र मानिसहरू आफ्नो काममा राम्रो फोकस गर्न सकिने अनुसन्धानले देखाउँछ।
चिकित्सा रूपमा प्रयोग गर्न सकिन्छ ?
डा. हेदर मेसी भन्छिन्, ‘चिसो पानीमा पौडी खेलेपछि मानिसहरूको अनुभव सामान्यतया राम्रो हुन्छ, तर यसको फाइदा र बेफाइदाहरू कठोर चिकित्सा परीक्षणहरूमा ठीकसँग निर्धारण नगरेसम्म यसलाई थेरापीको रूपमा प्रयोग गर्नु हुँदैन। सिफारिस गर्न सकिँदैन।’
हेदर मेसी र उनका सहकर्मीहरू यसलाई थेरापीको रूपमा प्रयोग गर्न सकिन्छ भनेर पत्ता लगाउन उनीहरूको अनुसन्धानमा व्यस्त छन्।
चिसो पानीको अचानक सम्पर्कले मुटुको धड्कन र रक्तचाप बढ्न सक्छ, जुन निश्चित चिकित्सा अवस्था भएका मानिसहरूका लागि घातक साबित हुनसक्छ भनी उनी यसका खतराहरू विरुद्ध सचेत गराउँछिन्।
डा. प्रमिला रमनीस बैठक पनि चिसो पानीमा नुहाउनु वा पौडी खेल्नुअघि सावधानी अपनाउछन्।
लापरवाहीका कारण चिसो झट्का महँगो पर्न सक्छ ।
यसबारे डा. प्रमिला रमनीस बैठाले यो काम एकदमै ध्यान र विज्ञको निगरानीमा गर्नुपर्ने बताउछन् ।
पूर्ण दिमाग नियन्त्रण को कला
यदि हामी हिउँको पानीमा डुब्ने बारे कुरा गर्छौं भने, यो डच एक्स्ट्रिम वेदर एथलीट विम होफको उल्लेख बिना अपूर्ण हुनेछ।
सर्ट लगाएर माउन्ट किलमन्जारो आरोहण गर्ने, आर्कटिक सर्कलमा खाली खुट्टा हाफ म्याराथन दौडने, ११२ मिनेटभन्दा बढी हिउँले भरिएको कन्टेनरमा उभिने जस्ता कीर्तिमान बनाएर उनले आइसम्यानको उपाधि हात पारेका हुन् ।
विमले यस्तो चरम मौसमी अनुभवहरूलाई खुशी, स्वस्थ र बलियो बन्ने मन्त्रको रूपमा वर्णन गर्छ र विश्वभरका मानिसहरूलाई यसमार्फत असाधारण लक्ष्यहरू हासिल गर्न सिकाउँछ।
तिनीहरूको विचारमा, यो शरीर र दिमागलाई पूर्ण रूपमा नियन्त्रण गर्ने असाधारण कला हो, जसले हरेक प्रकारको डर हटाउँछ।
अन्टार्कटिकामा मात्र १ डिग्री सेल्सियस तापक्रममा पानीमा पौडी खेल्ने कीर्तिमान बनाएकी भक्ति शर्मालाई भारतको आइसवुमन भनिन्छ ।
उनीएक प्रेरक वक्ता हुन् र एक टेड टल्क भिडियोमा कसरी हिउँको पानीले उनीलाई डरमाथि विजय प्राप्त गरे भन्ने कुरा सुन्न सकिन्छ।
बरफको पानी वा चिसो पानीमा पौडी खेल्नु दिमागमा पूर्ण नियन्त्रण प्राप्त गर्न, तनाव हटाउन र राम्रो स्वास्थ्यको लागि उत्तम तरिका हो। तर विज्ञहरू भन्छन्, यसलाई अपनाउँदा सावधानी अपनाउनु धेरै महत्त्वपूर्ण छ।
बीबीसी
