चाडपर्वमा यसरी खानुहोस् मिठाई, स्वास्थ्यलाई हानी हुँदैन

काठमाडौं । दीपावलीको पर्व नजिकै छ । यो हिन्दुहरुको सबैभन्दा ठूलो चाड हो । हामी सबै वर्षभरि यसको लागि पर्खिरहेका छौं। यस दिन हामी सबैले आफ्नो घरमा विभिन्न प्रकारका परिकार बनाउँछौं र धेरै मिठाई खान्छौं। मिठाईको आदानप्रदान दीपावलीको केही दिन अघि सुरु हुन्छ र केही दिन पछिसम्म जारी रहन्छ। यसका साथै गोवर्धन पूजा र भाइटीकाको दिनमा धेरै मिठाई पनि खाने गरिन्छ । 

मिठाईको अत्यधिक सेवन स्वास्थ्यको लागि हानिकारक छ। यस बाहेक आजकल बजारमा धेरै मिठाईमा मिसावट हुने गरेको छ । जसका कारण ती स्वास्थ्यका लागि झन् खतरनाक बन्दै गएका छन् । यसले धेरै रोगको जोखिम बढाउँछ। खासगरी मधुमेहका रोगीले यी मिठाई खाँदा रगतमा चिनीको मात्रा बढाउन सक्छ ।

यस्तो अवस्थामा धेरैलाई प्रश्न सोध्ने गर्छ कि चाडपर्वमा मिठाईको मजा लिने र स्वास्थ्यमा हानि नहोस् भनेर कसरी मिठाई खाने ?  यस्तो कुनै उपाय छ? आयुर्वेदिक चिकित्सक डा चैताली राठौरका अनुसार यस्ता धेरै उपाय छन् जसको सहायताले बिना कुनै हानि मिठाईको मजा लिन सकिन्छ । 

चाडपर्वमा मिठाई खाने स्वस्थ्य तरिका

घरमा बनाएको मिठाई खाने

आजकल हामी सबै बाहिरबाट मिठाई ल्याउँछौं । त्यो गर्नु हुँदैन। परापूर्वकालमा हाम्रा हजुरबा हजुरआमाले पनि मिठाई खान्थे तर त्यसको कुनै हानि हुदैन थियो किन ? किनभने प्रायः उनीहरूले प्राकृतिक चिनी प्रयोग गरेर घरमा मिठाईहरू बनाउँछन् । त्यसैले मिठाईको शौकीन व्यक्तिले कुनै शारीरिक रोग छैन भने घरमा बनाएको मिठाईको मजा लिनु राम्रो हुन्छ।

मिठाई खाने उत्तम समय

खाजा सुरु गर्नु अघि मिठाई खान सक्नुहुन्छ, तर खाना पछि होइन। आयुर्वेदमा आहार नियमहरू छन् । षड्रसक आहार खानुपर्छ, एक आहार जसमा सबै छ स्वादहरू छन्। यसमा मधुर (मीठा) पनि सामेल छ । त्यसैले खानाको सुरुमा मिठाई खानुपर्छ, खाना सकेपछि होइन । 

प्राकृतिक चिनीबाट मिठाई बनाउने

सधैं घरेलु मिठाईहरू खानुपर्छ । यी परिष्कृत चिनीको सट्टा प्राकृतिक चिनीको विकल्पबाट बनेको हुन्छ । प्राकृतिक चिनीको विकल्प जस्तै सख्खर, यसको पाउडर, सिरप, नरिवल, खजूर चिनी र मह ।

धैर्यता कायम राख्नु महत्त्वपूर्ण छ

कुनै हानि मिठाईको आनन्द लिन चाहे धैर्य गर्नुपर्छ । आफ्नो लालसा पूरा गर्न आफ्नो सन्तुष्टि गुमाउनुहुँदैन । यदि मधुमेह, आईबीएस, मोटोपना वा आन्द्रा र पेट सम्बन्धी समस्या छ भने, धेरै सीमित मात्रामा मिठाई खानुपर्छ। यदि मिठाईको तृष्णा छ वा कुनै समारोह वा चाडपर्वमा जाँदा सधैं आफ्नो भाग तर सन्तुलन संग खानुपर्छ, धेरै नखाने र राती पनि खानबाट टाढा रहनुपर्छ।

मिठाई खाएपछि आफ्नो शरीरलाई डिटोक्स गर्ने

सबै नियमहरू पालना गर्ने र शरीरलाई डिटोक्स गर्ने निर्णय गर्नुपर्छ । पौष्टिक आहार, व्यायाम र केही हर्बल चियाको मद्दतले आफ्नो शरीरलाई डिटोक्स गर्नुपर्छ ।