बच्चाहरूको निद्राको ढाँचामा किन अचानक परिवर्तन हुन्छ ?
धेरै पटक बच्चा बिना समस्या रोइरहेको हुन्छ । नवजात शिशुहरू सुत्ने बित्तिकै गहिरो निद्रामा पर्छन्, जबकि वयस्कहरूको सुत्ने शैली फरक हुन्छ। बच्चाको शारीरिक विकासका कारण उसको निद्रामा परिवर्तन आउँछ । जसका कारण उसलाई निद्रा लाग्दैन । यो सामान्य प्रक्रिया हो। यस समयमा बच्चा बारम्बार रुन थाल्छ। निन्द्रा नपुग्दा बच्चालाई रिस उठ्छ । यो समस्यालाई निद्रा प्रतिगमन (स्लीप रिग्रेसन) भनिन्छ।
बच्चाहरुमा हुने स्लीप रिग्रेसन के हो ?
बच्चाको शारीरिक विकास निरन्तर हुन्छ । बच्चाको शारीरिक विकासमा निद्राले महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ। जब बच्चाको शारीरिक विकासका कारण निद्रामा समस्या हुन थाल्छ, त्यसलाई स्लीप रिग्रेसन भनिन्छ। यो समस्या विभिन्न उमेरका बालबालिकामा हुन सक्छ। शिशु तथा बालबालिकाले ४ महिना, ८ महिना, ११ महिना, १८ महिना र २ वर्षको उमेरमा यस प्रकारको समस्याको सामना गर्नुपर्ने हुन सक्छ । हरेक बालबालिकाको शारीरिक विकासको ढाँचा फरक फरक हुन्छ । हरेक बच्चाले निद्रा रिग्रेसनको समस्याबाट गुज्रेको हुँदैन ।
स्लीप रिग्रेसनका लक्षण ?
बच्चा दिनमा छोटो समयको लागि सुत्छ।
शिशु र बच्चाहरू राती अबेरसम्म उठ्न थाल्छन्।
निद्राको कमीले गर्दा बच्चालाई थकान महसुस हुन सक्छ।
निद्राबाट उठेपछि बच्चा फेरि सुत्न सक्दैन।
बिना कारण बच्चा चिडचिडा हुनु आदि।
बच्चामा स्लीप रिग्रेसन कसरी कम गर्ने ?
प्रत्येक बच्चालाई उमेरको विभिन्न चरणहरूमा फरक तरिकाले ह्यान्डल गरिन्छ। तर, केही सामान्य उपायहरू सुझाव दिइएको छ, जसले बच्चामा निद्राको समस्यालाई कम गर्न मद्दत गर्छ।
बच्चाको कोठामा प्युरिफायर प्रयोग गर्न सकिन्छ । यदि बच्चालाई सुत्न समस्या भइरहेको छ भने, उसलाई आफ्नो काखमा सुताउने प्रयास गर्ने। बच्चा छिट्टै आमाको काखमा सुत्छ।
बच्चाको निद्राको लागि लगभग दुई दिनचर्याहरू सिर्जना गर्ने प्रयास गर्नुपर्छ । पहिलो दिनचर्यामा, बच्चालाई दिनको दुई पटक सुत्न लगाउने, दोस्रो दिनचर्यामा, बच्चालाई दिनको दुई पटक सुताउने । यी दुवै ढाँचाहरूमा, बच्चालाई सहज हुने दिनचर्या पालना गर्नुपर्छ ।
धेरै पटक डरले बच्चालाई राती सुत्न छोड्छ। ११ महिना, १८ महिना र २ वर्षको उमेरमा, बच्चालाई डरको कारण निद्राको कमी पनि हुन सक्छ। यदि बच्चालाई यस्तो भइरहेको छ भने उसको कोठामा नाइट बल्ब लगाउनुपर्छ ।
बच्चालाई निद्रा रिग्रेसनको समस्या छ भने उसको जीवनशैली परिवर्तन गर्नुपर्छ । यसका लागि पेटी तालिम, बच्चाको सुत्ने कोठा र ओछ्यानमा पनि परिवर्तन गर्नुपर्छ । धेरै अवस्थामा, पेटी आदिका कारण बच्चालाई निद्रामा समस्या हुन सक्छ।
शारीरिक विकासको क्रममा बच्चाले धेरै समस्याहरूको सामना गर्नुपर्ने हुन सक्छ। यस समयमा आमाबाबुले घरका ठूलाहरूको सहयोग लिन सक्छन्। यदि बच्चा बारम्बार रोइरहेको छ भने डाक्टरसँग परामर्श गर्नुपर्छ।